تأثیر قرارداد روانی بین حسابرس و موسسه حسابرسی بر رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی

اظهارنظر شرکای حسابرسی به طورکلی از فرآیند کار حسابرسی انجام شده توسط تیم حسابرسی جدا نیست، چون شرکای حسابرسی بر اساس پرونده های تهیه شده توسط تیم حسابرسان اظهار نظر می کنند، بنابراین عملکرد حسابرسان بر کیفیت حسابرسی تأثیر دارد. رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی که ناشی از اعمال حسابرسان در طی دوره حسابرسی است، سبب کاهش اثربخشی در جمع آوری شواهد حسابرسی می شود. این رفتارها کیفیت حسابرسی را تحت تأثیر قرار می دهد و نیز به اعتبار حرفه خدشه وارد می کند. انگیزه انجام پژوهش حاضر بر رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی از آنجا ناشی می شود که رفتارهای مزبور باعث ایجاد مشکلات و دشواری هایی برای موسسه های حسابرسی شده است و بایستی که در یک چهارچوب جامع تجزیه و تحلیل شود. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است و روش گردآوری مباحث نظری آن کتابخانه ای بوده، همچنین اطلاعات لازم برای تحقق بخشیدن به اهداف پژوهش با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. در این پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل حسابرسان اجرایی در سطح ارشد در موسسه های حسابرسی خصوصی در سراسر ایران است که پس از نمونه گیری تعداد 314 پرسشنامه برای موسسه ها ارسال شده است که از این تعداد 131 پرسشنامه برگشت شده است. نتایج همبستگی بین متغیرهای مستقل و رفتارهای حرفه ای کاهنده کیفیت حسابرسی (متغیر وابسته اول) حاکی از آن است که بین متغیرهای درک حسابرسان از کنترل کیفیت و روش های بررسی در داخل موسسه و پایین بودن ریسک با رفتارهای حرفه ای کاهنده کیفیت حسابرسی ارتباط معنی دار وجود دارد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که عدم توجه کافی به عوامل اشاره شده در فوق باعث کاهش جمع آوری شواهد و مستند سازی حسابرسی می شوند و کیفیت حسابرسی را به مخاطره می اندازند، همچنین با توجه به اینکه بین درک حسابرسان از اجرا یا نقض قرارداد روانی به صورت یک شاخص اهم و تعهدات عاطفی سازمانی با رفتارهای حرفه ای کاهنده کیفیت حسابرسی رابطه ای معنی دار یافت نشده است، بنابراین می توان نتیجه گرفت که حسابرسان صرف نظر از اینکه موسسه حسابرسی قرارداد روانی را اجرا یا نقض کند و صرف نظر از وابستگی عاطفی خود نسبت به سازمان به عملکرد حرفه ای خود عمل می کنند. از طرفی نتایج همبستگی بین متغیرهای مستقل و رفتارهای غیرحرفه ای کاهنده کیفیت حسابرسی (متغیر وابسته دوم) بیانگر آن است که بین متغیرهای درک حسابرسان از اجرا یا نقض قرارداد روانی به عنوان یک شاخص اهم، همچنین تعهدات عاطفی سازمانی، پایین بودن ریسک و نبود انگیزه و علاقه لازم به کار با رفتارهای غیرحرفه ای کاهنده کیفیت حسابرسی رابطه ای معنی دار وجود دارد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که عدم توجه به عوامل مذکور تأثیر نامطلوبی بر نگرش، روحیه و وجهه اجتماعی حسابرسان دارد و به طور غیر مستقیم کیفیت حسابرسی را از طریق کاستن اتحاد، کارآیی و اثر بخشی موسسه حسابرسی به مخاطره می اندازد.